اثر سیستمهای صف در طراحی شبکه های زنجیره تأمین حلقه بسته ی پایدار تحت شرایط عدم قطعیت

در سال های اخیر، سیاست های دولت ها مبنی بر بازیافت کالا و اعمال قوانین زیست محیطی، توجه صاحبان صنایع را بیش از پیش به شبکه های لجستیک معکوس جلب کرده است. در همین راستا، برای بهینه کردن طراحی زنجیره های تأمین، ادغام شبکه های لجستیک معکوس و مستقیم و تشکیل زنجیره های تأمین حلقه بسته، مدنظر محققان بوده است. به علاوه، عواملی نظیر جنگ، تحریم های نفتی، بحران های جهانی و شرایطی از این قبیل، سطح عدم قطعیت را در داده های ورودی برای طراحی زنجیره های تأمین حلقه بسته، افزایش داده اند. در چنین شرایطی با توجه به ظرفیت محدود تسهیلات بازیافتی در جریان معکوس از زنجیره ی تأمین، امکان ایجاد صف کالاها در مراکز بازیافت بیشتر می شود. تصمیمات استراتژیکی مانند تعیین ظرفیت تسهیلات خدمت-دهنده در جریان معکوس، با وجود ماهیت غیرقطعی داده های ورودی، اهمیت دوچندان می یابند و سیاستهای تعیین ظرفیت در حجم بالا یا پایین، مستقیماً بر هزینه های زنجیره ی تأمین اثر می گذارند. در این پژوهش، با استفاده از رویکرد برنامه ریزی de novo و ترکیب آن با روابط ریاضیاتی تئوری صف، مدلی ارائه می دهیم که ظرفیت تسهیلات خدمت دهنده ی صف را با درنظرگیری تمام محدودیتها، تعیین می نماید. برای رویارویی با ماهیت غیرقطعی پارامترها، همتای پایدارشده ی مدل فوق را نیز ارائه می دهیم. برای حل مدل های ارائه شده در اندازه های کوچک، از ترکیب تئوری صف با یک رویکرد برنامه ریزی چندهدفه ی فازی استفاده می کنیم و در اندازه های بزرگ، یک الگوریتم تکامل تفاضلی که با شرایط مسأله ی مورد بررسی سازگار شده-است، بسط داده می شود. نتایج بدست آمده از حل مدلهای پایدار و قطعی، استفاده از مدل پایدار را به دلیل موجه بودن در تمام سطوح عدم قطعیت، توجیه می کند.